NAIS ni Senator Francis ‘Tol’ Tolentino na maging komprehensibo at madaling maintindihan ang lahat ng ‘weather forecast’ sa bansa upang hindi magkaroon ng kalituhan sa bawat mamamayan.

Ito ang sinabi ng mambabatas matapos gunitain nitong Martes ang pananalanta ng bagyong Yolanda (International codename: Haiyan), siyam na taon na ang nakararaan.

Ayon kay ‘Tol, kung madaling maintindihan ng mamamayan ang lagay ng panahon, tiyak na mababawasan ang ‘casualties.’

Kinikilala ni Tol ang paggamit ng ‘technical terms’ sa ulat panahon na siyang ‘standard practice’ sa ‘scientific and academic community,’ ngunit bilang weather bureau ng estado, tungkulin din ng PAGASA na mailapat ang mga ulat nito sa simpleng salita.

Mga salitang maiintindhan ng kahit sinong kababayan nating mahihirap.

“It’s about time that they are made more accessible to the layman and their understanding more widespread,” ani ‘Tol sa kanyang kalatas.

“Siguro sa PAGASA baguhin na yung lenguahe nila—baguhin na para maintindihan ng ating mga kababayan… halimbawa: ganitong oras, one hundred-fifty thousand drums ang babagsak—walang ganon eh. Yung wikang Ingles kasi, sa mga scientist lang yon eh. Dapat malaman ng ating mga ordinaryong kababayan,” wika pa niya.

Naniniwala ang senador na kung nabigyan lamang ng tamang impormasyon — sa pamamagitan ng mga salitang madaling maintindihan ng ordinaryong tao – hindi sana lalaki ang bilang ng mga namatay sa bagyong Yolanda noong November 2013.

Kung maagap at maayos sana ang pagpapadala ng mensahe, nakapaghanda ng maayos ang mga kababayan natin sa Tacloban City at iba pang probinsiya sa Eastern Visayas.

Umabot sa 5,000 katao ang namatay sa dambuhalang bagyo. Ang bilang na ito ay mula lamang sa Region 8.

Si Senator ‘Tol ay chairman ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) noong panahong iyon at bilang unang government official na rumesponde ng tulong, personal niyang nasaksikhan ang malagim na epektong iniwan ng bagyong Yolanda.

Idinagdag nito na ang mga biktima ng nakaraang bagyong Paeng kung saan ay kumitil din sa buhay ng kulang 200 katao sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM) dahil s amalakas na buhos ng ulan at malaking baha ay dahil nagkaroon din ng kakulangan sa pagpapaabot ng mensahe at kakulangan sa paghahanda.

“Equally important yung communication every time there’s a severe weather condition—the information being disseminated, as well as the choice of language so that people can easily understand it,” paliwanag pa niya.

Sa ganang akin, magandang panukala ito mula sa Senador.

Dapat, ang ganitong uri ng pagbibigay na madaling maintindihang impormasyon ay ituro rin sa lahat ng local government officials at barangay officials dahil sila ang unang makakalapit sa kanilang kababayan.