Ang edad ay hindi lamang isang numero sa batas
Sa makabagong panahon na ito ng digital na teknolohiya, isang kasalanan para sa mga mambabatas na huwag pansinin ang datos at siyentipikong pananaliksik na sumusuporta o nagpapahina sa ng mga panukalang patakaran at ang mga hindi inaasahang kahihinatnan na dulot nito. Ang pagbalewala ng datos mula sa agham ay pagpapatunay na pakitang tao lang ang laban ng pamahalaan sa kahirapan at krisis sa pagkatuto ng mga estudyante.
Pinalalakas ng agham ang lohika ng batas. Mayroon tayong pananaliksik sa edukasyon at linguwistika na tinuturo ang mabuting resulta ng pagkatuto ng mga batang nag-aral gamit ang kanyang sariling wika. Ang patakarang ito ay inklusibo at pantay-pantay dahil kinikilala nito na ang mga bata ay pumapasok sa mga paaralan na hindi “socio-economic status free zones.” Ang mga bata ay may iba’t ibang antas ng pagkahanda at kasanayan sa wika, at ang kahirapan ay isang pangunahing kadahilanan nito. Nakapaloob ito sa patakarang edukasyong multi-linguwal sa RA 10533 (ang batas ng K to 12 ).
Ang isa pang halimbawa ng gamit ng agham ay ang pagtatakda ng mga edad na ginagawang legal at personal ang pananagutan ng isang tao ang kanyang mga gawang tama o mali.
Noong 1950, ang edad ng “emancipation”, na kung saan ang kapangyarihan ng magulang na pamahalaan ang anak ay winawakasan, ay nasa 21 taong gulang ayon sa Article 402 Civil Code. Ito ay nailipat sa Article 234 Family Code ng 1988. Makalipas ang isang taon, ibinaba ito sa 18 taong gulang ng RA 6809. Ang bagong edad ng “emancipation” ay nakaayon sa edad ng pagboto na 18 taon sa ilalim ng Section 1 Article V ng 1987 Konstitusyon, na nagbibigay ng kalayaan sa 18-taong-gulang na mga botante na iboto ang sinuman nang walang takot na mapagalitan ng kanilang mga magulang na maaaring nakapartido sa iba. Sa edad na 18 ay kwalipikado na rin ang isang tao na mag-aplay para sa isang hindi propesyonal na lisensya sa pagmamaneho.
Para mabawasan ang bilis ng paglaki ng populasyon, ang Article 5 Family Code ay itinaas ang “marrying age” sa edad na 18 taon para sa lalaki at babae, na nag-amyenda ng Article 54 ng Civil Code na ang dating “marrying age” ay edad 16 taon para sa lalaki at edad 14 na taon para sa babae. Bagama’t hindi napipigilan ng batas ang pagbubuntis ng mga teen-ager, hindi nito hinihikayat ang mga magkasintahan na magpakasal sa maling dahilan (pagbubuntis ng wala sa tamang panahon).
Bakit umiinog ang batas sa 18 taong gulang? Ang sagot ay matatagpuan sa “neuroscience” na tinutukoy ang “frontal lobe maturity” ng utak. Ayon kina Sanderson at Huffman (Real World Psychology, 2018) ang frontal lobes ng isang indibidwal, na nasa likod mismo ng noo, ay umaabot sa frontal lobe maturity sa kalagitnaan ng edad 20. Ngunit sa edad na 16 hanggang 20, ang “synaptic pruning” ng mga hindi nagamit na koneksyon sa frontal lobes, ay humahantong sa pagtaas ng kahusayan ng utak. Ang paglago ng utak ng bata ang makapagpapaliwanag sa mapangahas na kilos at pag-uugali ng teen-ager.
Ang frontal lobe ng utak ang nagbibigay ng kapasidad sa tao para sa paghuhusga, kontrol ng kapusukan, at pagpaplano nang kinabukasan. Pinamamahalaan rin nito ang kontrol ng katawan, pagsasalita, pag-iisip, personalidad, emosyon, at memorya.
Ipinapalagay ng batas na sa edad na 18, ang isang bata, sa pangkalahatan, ay mayroon ng frontal lobe maturity upang gumawa ng matalinong desisyon sa buhay nang mag-isa.
Ito marahil ang dahilan kung bakit ang edad ng statutory rape ay itinaas sa edad na 16 ng RA 11648 na nagsusog sa Article 266(A) ng Revised Penal Code. Ang edad ng “criminal responsibility” sa ilalim ng RA 9344 ay 15 taong gulang. Bagama’t may patuloy na pagtatangka na ibaba pa ang pinakamababang edad ng kriminal na pananagutan sa 12 taon, hindi susuportahan ng neuroscience ang pagpapataw ng pananagutan sa krimen sa mga bata na ang mga frontal lobe ay hindi pa ganap na nabuo.
Ang edad ay hindi lamang isang numero na hinugot sa hangin ng batas. Ang agham ang sumisira sa pamahiin na nagpaparumi sa mga pag-iisip; at tinutulungan nito ang batas na makamit ang layunin na ilapit ang lipunan sa isang estado ng kaligayahan. Kung wala ito, patag pa rin ang mundo ayon sa Papa sa Roma.
