Salceda: Tugunan agrikultura, enerhiya, sariling yaman panlaban sa ‘inflation’
DAPAT matagumpay na maisulong ng susunod na administrasiyon ang agrikultura at sariling yaman ng bansa, gaya ng enerhiya at mga mineral para malabanan ng Pilipinas sa tumitinding banta ng “inflation” o pagtaaas ng presyo ng mga bilihin.
Ito ang panukala ni Albay Representative Joey Sarte Salceda, chairman ng House Ways and Means Committee at isang kilalang ekonomista na nagbabalang patuloy na tataas an mga presyo ng mga biihin sa kasalukuyang dekada ay ito’y nangyayari sa buong mundo.
Ayon kay Salceda, pinag-aaralan na ng mga mambabatas na bahagi ng ika-19 na Kongreso, kung paano nila tutugunan ang hamong ito ng patuloy na pagtaas ng “inflation” sa sandaling magsimula na ang bagong administrasyon ng magiging Pangulong Ferdinand Marcos, Jr. sa darating na Hunyo 30.
Sinabi ni Salceda na bagama’t hundi gaanong nabugbog ng inflation ang Pilipinas nitong nakaraan gaya ng ibang bansa, “ang kasiraang nagawa nito ay magpapatuloy at inaasahang aabot sa katamtamang 5% kada buwan ngayong dekada, na higit na mataas sa katamtamang 3% sa nakaraang 10 taon.”
Pinuna ni Salceda na nagaganap ito sa buong mundo na umabot sa katamtamang 9.2% ang inflation, bagama’t higit na magaan ang dinanas ng Pilipinas na umabot lamang sa 4% na nakakaang tatlong buwan, na sadyang wala naman tayong nagawa dahil ang puwersa ng pagtaas ay mula sa labas dahil dulot ito ng dagdag presyo sa mga produktong petrolyo at patuloy itong tataas sa buong mundo, dagdag niya.
“Ang tanging paraan para mabalanse ito ay pataasin ang ating produksiyon para ang mga magsasaka at sektor ng paggawa ng produkto ay makinabang din sa mataas na presyo. Ito ang dahilan kung bakit ang lalong pagpapalago sa produksiyon ng agrikultura at enerhiya ay lubhang mahalaga sa susunod na mga pamunuan,” paliwanag niya.
Mahalaga rin sa susunod na mga pamunuan ang pagsisikap na kumita sa “oil and gas exploration” at sa pagmimina para makatawid ang bansa sa dekada ng mataas na inflation.
Ayon sa kanya, tinatayang “aabot sa US$26 trilyon ang halaga ng hindi pa nagagalaw na ‘hydrocarbon deposits’ sa loob ng ating ‘exclusive economic zone,’ at mga US$1 trillion naman ang halaga ng hindi pa nagagalaw na ‘mineral deposits’ sa ating bansa.”
Pinuna din niya na “ang taunang dagdag na halaga ng potensiyal natin sa agrikultura ay mga US$112.8 bilyon kung produktibo at mabisa nating magagamit ang ating mga lupaing taniman, na sa ngayon ay mga US$35.6 bilyon lamang o 31.5% lamang ng ating potensiyal ang nagkakaroon ng kaganapan. Konserbatibo lamang ang tantiya kong ito na batay lamang sa 80% ng ating mga sakahin,” dagdag ni Saceda.
Ipinapanukala din niyang gawing maayos at patas ang hatian sa pakinabang na itatalaga sa mga kasunduan kaunay sa “gas and oil” at mina, ang magtatag ng “Natural Resource Trust Fund” na siyang mangangasiwa sa pamumuhunan mula sa pondong galing sa yamang gas, langis at mina.
“Ang pinakamagandang paraan ng pangangasiwa sa mga pondong mula sa miniminang yaman na hindi na naibabalik, ay puhunanin ito sa mga negosyong kumkita gaya ng ginagawa ng Norway – kung saan ang kita sa langis ang kinikilalang pinakamakaking ‘Pension Fund’ sa mundo,” dagdag na paliwanag ng mambababatas.
Panukala din ni Salceda sa mga susunod pang administrasiyon na huwag ubusin sa kasalukuyang badyet ang kita ng pamahalaan, matuto sa mga nakaraang karanasan, at ilaan ang bahagi nito sa hinaharap na mga pangangailangan.
